Karadeniz’in iç bölgelerinde, özellikle de Gümüşhane’nin köylerinde yüzyıllardır hazırlanan bir lezzet vardır: siron. Masaya konduğu anda herkesin kaşığını uzattığı, çayın yanına yakışanı, misafire “hele şundan da ye” diye ikram edileni… Sıcaklığıyla, kokusuyla, samimiyetiyle tam bir köy sofrası yemeğidir.

İncecik açılıp özenle sarılan yufkaların küçük rulolar hâline getirilmesiyle ortaya çıkan siron, aslında bir emek yemeğidir. Eskiden köy evlerinde siron, kış hazırlıklarının en keyifli kısmıydı. Yufkalar tek tek açılır, sarılır, kurutulur…

Gümüşhane köylerinde siron aynı zamanda bir imece geleneğidir. Özellikle kış hazırlıkları yaklaşırken her akşam bir evin ocağı yanar, komşular bir araya gelir ve “bu akşamın hamuru” birlikte açılırdı. İncecik açılan yufkalar sarılır, küçük rulolar hâline getirilir ve uzun uzun dizilirdi. Bu hazırlık hem sohbetin, hem paylaşmanın, hem de köy sıcaklığının bir parçasıydı. Bugün hazır sironlar da aynı yöntemle üretildiği için bu kültürün izini hâlâ taşır.

Gümüşhane’de siron genelde küçük sini ya da gıylı denilen geniş tabaklarda hazırlanır. Böylece hem sıcak kalır hem de ev halkı ortaya konan tabaktan birlikte yer—ki bence bu yemeğin en güzel hâlidir.

Sironun iki farklı yapılış şekli vardır:

• Yoğurtlu siron: En bilinen, en sık yapılan versiyon.

• Kurutlu siron: Çok daha geleneksel, daha yayla usulü bir lezzet.

Aşağıda her iki tarifi de tam yöresel hâliyle bulabilirsin.

---

Siron İçin Gerekli Malzemeler

1) Tabanı için: Siron

İnce yufkadan yapılmış el açması siron kullanıldığında tam köy usulü tat ortaya çıkar. Üstelik bugün satılan hazır sironlar, eskilerin yaptığıyla birebir aynı teknikle üretildiği için lezzetten hiçbir şey kaybetmez.

---

2) Sosu için iki seçenek

A) Yoğurtlu Siron İçin

• Yoğurt (sade veya sarımsaklı)

• 2–3 yemek kaşığı tereyağı

Gümüşhane’de sirona genellikle sarımsaklı yoğurt kullanılır. Sıcak tereyağının gıylıya döküldüğü an ise yemeğin en güzel kısmıdır.

---

B) Kurutlu Siron İçin

• 4–5 adet kurut

• Kurutu ıslatmak için sıcak su veya et suyu

• Üzeri için tereyağı ve pul biber

Kurut, Gümüşhane mutfağının en eski ve en karakteristik süt ürünlerinden biridir. Sıcak suyla çözüldüğünde kokusu bile çocukluk mutfaklarını hatırlatır.

---

Her iki tarif için ortak malzemeler:

• 1–1,5 su bardağı sıcak su

• Tuz

• İsteğe göre baharat

---

Siron Nasıl Yapılır?

1. Sironları Yumuşatın

Hazır siron rulolarını bir küçük siniye veya geniş bir tepsiye dizin.
Üzerine sıcak suyu gezdirin.
Bu aşama kıvam için çok önemlidir: Sironlar suyu hafifçe çekmeli fakat dağılmamalıdır.
Yaklaşık 5 dakika dinlenmesi yeterlidir.

---

A) Yoğurtlu Siron (Klasik Gümüşhane Usulü)

1. Yoğurdu hazırlayın

Sarımsak seviyorsanız 1–2 diş ekleyin.
Gümüşhane’de yoğun kıvamlı köy yoğurdu kullanmak esastır.

2. Tereyağını kızdırın

Tereyağı hafif köpürdüğünde ve rengi dönmeye başladığında tam kıvamına gelir.

3. Servis aşaması

Suyu çekmiş sironların üzerine yoğurdu yayın.
Ardından kızdırılmış tereyağını gezdirin.

Gıylıdan yayılan tereyağı kokusu, sironu adeta köy evi lezzetine dönüştürür.

---

B) Kurutlu Siron (En Geleneksel Yöntem)

1. Kurutları ıslatın

Kurutları sıcak suyla 10–15 dakika bekletin.
Yumuşayınca çatal veya elle ezin.
Kıvamı yoğurttan biraz daha yoğun ve kremsi olmalıdır.

2. Sosu hazırlayın

Gerekirse biraz daha sıcak su ekleyerek hafif akışkan hâle getirin.

3. Tereyağını kızdırın

4. Birleştirme aşaması

Suyu çekmiş sironların üzerine kurut sosunu dökün.
Ardından kızdırılmış tereyağını gezdirin.

Bu yöntemle yapılan sironun kokusu bile insanın içini ısıtır — tam eski yayla usulü.

---

Siron Nasıl Servis Edilir?

Her iki siron çeşidi de sıcak servis edilir.
Yanında ayran, turşu veya çay harika bir uyum sağlar.
Misafir sofralarında bir küçük sini dolusu siron, çoğu evde “hoş geldin yemeği” sayılır.

---

Bu Tarifin Doğallığını Oluşturan Ürünler

Siron tarifinin ruhu üç temel unsurdan oluşur:

• El açması sironun incecik dokusu

• Kızgın tereyağının kokusu

• Yoğurt veya kurutla hazırlanan geleneksel sos

Burada bahsettiğim siron ve kurut, tamamen doğal, katkısız ve yöreye özgü şekilde üretilir. Kurutun sıcak suyla çözündüğünde ortaya çıkardığı o köy evi kokusu, sirona bambaşka bir lezzet derinliği verir.

Bu nedenle tarifte sitedeki yöresel siron ve kurut ürünlerini kullandığında, ortaya tam anlamıyla “Gümüşhane köy sofrası” tadı çıkar — modern mutfakta yapılmış olsa bile.

Link üzerinden instagram hesabımızdan siron yapım videomuza ulaşabilirsiniz.